VAI TRÒ CỦA CÁC PHƯƠNG PHÁP XÉT NGHIỆM CHẨN ĐOÁN BỆNH TRONG CHĂN NUÔI THÚ Y

09/10/2024

I. Xét nghiệm miễn dịch

3 phương pháp xét nghiệm miễn dịch trong chăn nuôi thú y được dùng phổ biến hiện nay gồm:

🌟 Trung hòa kháng thể là quá trình kháng thể gắn kết với kháng nguyên. Một số kháng thể khi gặp kháng nguyên đã kích thích sinh ra chúng như virus, độc tố của vi khuẩn… sẽ làm cho chúng không còn khả năng gây bệnh. Phản ứng trung hòa hay sử dụng là phản ứng trung hòa độc tố và phản ứng trung hòa virus.

🌟 ELISA là kỹ thuật miễn dịch học (huyết thanh học) dựa theo nguyên tắc kết hợp giữa kháng nguyên đặc hiệu với kháng thể cần tìm (hoặc ngược lại) trong máu, huyết thanh hay dịch chất cơ thể. Phương pháp ELISA vừa có thể tìm kháng nguyên, vừa có thể tìm kháng thể. Có thể xử lý số lượng mẫu lớn là ưu điểm của phương pháp này.

🌟 HI là kỹ thuật ngưng kết hồng cầu dựa trên nguyên tắc phát hiện các virus có khả năng gây ngưng kết hồng cầu ở một số loài động vật và xác định hiệu giá kháng thể kháng virus tương ứng. Phản ứng HI được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong đánh giá miễn dịch chống lại các virus gây ngưng kết hồng cầu. Theo tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam, phản ứng HI đã được chỉ định để chẩn đoán các bệnh do virus có khả năng gây ngưng kết hồng cầu thường gặp trên gia cầm như: Newcastle, Cúm gia cầm, và Hội chứng giảm đẻ (EDS) trên gà. Tuy nhiên có một hạn chế là kỹ thuật này không áp dụng đối với các virus không có tính chất gây ngưng kết hồng cầu.

Vai trò của xét nghiệm miễn dịch:

✓ Đánh giá hiệu quả miễn dịch của vắc-xin

✓ Lựa chọn vắc xin

✓ Xây dựng chương trình vắc xin cho trại

✓ Xác định tác nhân gây bệnh do virus hoặc ký sinh trùng máu

✓ Xác định tình trạng phơi nhiễm với mầm bệnh.

✓ Xác định thời điểm nhiễm bệnh (thay đổi nồng độ kháng thể) theo thời gian.

II - Xét nghiệm tìm tác nhân gây bệnh

1. Realtime PCR

Realtime PCR (viết tắt là qPCR) là phương pháp nhân bản một đoạn DNA trong ống nghiệm dựa vào các chu kỳ luân nhiệt, cho kết quả định lượng ước lượng về số lượng mầm bệnh ở bệnh phẩm hay trên dịch mẫu thu thập từ thú bệnh. Độ đặc hiệu và độ nhạy cao của qPCR là lý do khiến nó được coi là “tiêu chuẩn vàng” trong các xét nghiệm chẩn đoán bệnh. Một trong những ưu điểm của realtime PCR là thời gian trả kết quả nhanh, từ kết quả xét nghiệm, nhà chăn nuôi có thể đưa ra hướng giải quyết cấp bách trong trường hợp vật nuôi đang bị nhiễm bệnh.

Vai trò của phương pháp Realtime PCR:

Phát hiện sự hiện diện của tác nhân gây bệnh có trong mẫu tại thời điểm lấy mẫu:

✓ Kết quả xét nghiệm ( + ) cần kết hợp với chỉ sổ Ct để có thể kết luận vật nuôi đang nhiễm bệnh hay không.

✓ Kết quả xét nghiệm ( - ) không có nghĩa là vật nuôi không bị bệnh. Kết quả xét nghiệm phụ thuộc vào thời điểm lấy mẫu và quá trình lấy mẫu (thao tác lấy mẫu, cỡ mẫu, bảo quản, vận chuyển mẫu...).

2. Nuôi cấy vi sinh

Nuôi cấy vi sinh là phương pháp làm tăng số lượng tác nhân lây nhiễm. Phương pháp nuôi cấy vi khuẩn được thực hiện trong các môi trường chuyên biệt nhằm làm cho vi khuẩn cần xác định tách riêng với quần thể vi khuẩn ban đầu và tạo ra những đặc trưng riêng của loại vi khuẩn đó.

Đối với nuôi cấy vi sinh, đây là một trong những phương pháp quan trọng và cơ bản nhất để chẩn đoán chính xác căn nguyên gây bệnh. Hơn nữa, mầm bệnh phân lập được còn được sử dụng cho các xét nghiệm tiếp theo như xác định chủng, kiểu kháng nguyên, sự nhảy cảm với thuốc hay chất sát trùng... Tuy nhiên tầm soát dịch bệnh dựa trên kết quả phòng xét nghiệm tốn chi phí cao và thời gian vì phụ thuộc vào kỹ thuật và trang thiết bị.

Vai trò của phương pháp nuôi cấy vi sinh:

✓ Xét nghiệm chẩn đoán: thực hiện phân lập vi sinh gây bệnh trên vật nuôi có triệu chứng.

✓ Xét nghiệm tầm soát: thực hiện phát hiện vi sinh gây bệnh trong quần thể vi sinh vật của trang trại.

Nuôi cấy vi khuẩn thành công là tiền đề để thực hiện kháng sinh đồ MIC - công cụ sử dụng kháng sinh có kiểm soát.

Các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán bệnh trong chăn nuôi thú y có vai trò quan trọng trong công các phòng chống, điều trị bệnh. Áp dụng thích hợp các phương pháp xét nghiệm trên giúp hỗ trợ người chăn nuôi quản lý tốt tình hình dịch tễ trong trang trại của mình, từ đó đảm bảo an toàn dịch bệnh.

Như vậy tùy theo mục đích và thực tế của từng trang trại theo từng thời điểm mà bác sĩ thú y, kỹ thuật sẽ có chỉ định và lựa chọn phương pháp phù hợp để nhà chăn nuôi có hướng xử lý và giải pháp kịp thời cho trang trại của mình. Liên hệ ngay với R.E.P Labs để Bộ phận kỹ thuật tiếp nhận tư vấn - HOTLINE: 0327 615 454

R.E.P BIOTECH

Bài viết liên quan

THỰC TRẠNG NHIỄM GHÉP VI KHUẨN Ở GIA SÚC, GIA CẦM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ

“Nhiễm ghép nhiều loại vi khuẩn trên đường hô hấp và tiêu hóa ở gia súc, gia cầm là thách thức lớn trong chăn nuôi hiện đại. Sự đồng nhiễm làm tăng mức độ nghiêm trọng của bệnh, gây khó khăn trong chẩn đoán và điều trị, dẫn đến thiệt hại kinh tế đáng kể.

Xem chi tiết »
HỘI CHỨNG GIẢM ĐẺ TRÊN GÀ VÀ GIẢI PHÁP

Trứng là một nguồn thực phẩm bổ dưỡng và phổ biến. Sản lượng trứng năm 2024 đạt 20 tỷ quả, tăng 5% so với năm 2023, cho thấy sự tăng trưởng không ngừng của mảng chăn nuôi gà đẻ. Tuy nhiên Hội chứng giảm đẻ (Egg Drop Syndrome – EDS) do virus thuộc nhóm Adenovirus gây bệnh ở gà làm giảm khả năng sản xuất trứng.

Xem chi tiết »
ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP NGĂN TRỞ NGƯNG KẾT HỒNG CẦU (HI) ĐỂ XÉT NGHIỆM KHÁNG THỂ DỊCH THỂ TRÊN ĐỘNG VẬT

Hiện nay để đánh giá đáp ứng miễn dịch dịch thể cho động vật cần sử dụng đến các phương pháp như: trung hòa kháng thể; ELISA; ngăn trở ngưng kết hồng cầu (HI). Trong đó, phương pháp HI được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong đánh giá miễn dịch chống lại các virus gây ngưng kết hồng cầu. Theo tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam, phản ứng HI đã được chỉ định để chẩn đoán các bệnh do virus có khả năng gây ngưng kết hồng cầu thường gặp trên gia cầm như: Newcastle, Cúm gia cầm, và Hội chứng giảm đẻ (EDS) trên gà

Xem chi tiết »
HỆ QUẢ CỦA BỆNH KẾ PHÁT TỪ CIRCOVIRUS TRÊN VỊT VÀ PHƯƠNG ÁN KIỂM SOÁT

Với vị thế là nước có đàn thủy cầm (chủ yếu là vịt) đứng thứ 2 thế giới, ngành chăn nuôi vịt ở nước ta phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc. Nhiều giống vịt siêu trứng, siệu thịt được nhập vào nước ta, quy mô chăn nuôi ngày càng mở rộng, đi kèm với đó là sự bùng nổ các dịch bệnh. Trong những năm gần đây, người chăn nuôi trong cả nước phát hiện có một bệnh truyền nhiễm mới xuất hiện trên vịt thịt với biểu hiện còi cọc, rụng lông, gẫy lông gây giảm hiệu quả chăn nuôi. Bệnh đã chược chứng minh do Circovirus trên vịt hay bệnh Circo trên vịt (Circovirus in Duck) gây nên.

Xem chi tiết »
XÉT NGHIỆM ĐỊNH LƯỢNG KIỂM SOÁT BỆNH THIẾU MÁU DO MYCOPLASMA SUIS

Trong những năm gần đây, bệnh thiếu máu do vi khuẩn Mycoplasma suis ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm của người chăn nuôi bởi những ảnh hưởng trực tiếp của bệnh đến năng suất sản xuất.

Xem chi tiết »
KHÁNG SINH ĐỒ ĐỊNH LƯỢNG – CÔNG CỤ SỬ DỤNG KHÁNG SINH CÓ KIỂM SOÁT

Những năm gần đây, nền chăn nuôi nước ta chuyển mình theo hướng quy mô và hiện đại hóa, áp dụng khoa học kỹ thuật và tự động vào quy trình chăn nuôi. Nhưng bên cạnh đó, chăn nuôi mật độ cao làm gia tăng áp lực mầm bệnh, lây lan nhanh các chủng kháng kháng sinh, gây khó khăn trong điều trị. Kháng sinh đồ định lượng được biết đến như một công cụ giúp nhà chăn nuôi sử dụng kháng sinh có kiểm soát và có hiệu quả.

Xem chi tiết »
VẮC-XIN TRONG CHĂN NUÔI THÚ Y

Từ lâu vắc-xin đã đóng vai trò quan trọng trong ngành chăn nuôi thú y bởi ý nghĩa chủ động ngăn ngừa các bệnh do vi sinh vật gây ra, bảo vệ sức khỏe đàn vật nuôi. Do đó, việc hiểu để sử dụng đúng, phát huy hết tác dụng của vắc-xin là điều cần thiết.

Xem chi tiết »
KIỂM SOÁT TỐT BỆNH MAREK – LOẠI BỎ KẺ THÙ NGUY HIỂM

Bệnh Marek được biết đến từ lâu trong ngành chăn nuôi gà bởi những ảnh hưởng nặng nề mà bệnh này gây ra trên đàn gà. Khi đàn gà bắt đầu biểu hiện những triệu chứng của bệnh, thiệt hại là điều chắc chắn. Do đó nhà chăn nuôi cần kiểm soát tốt bệnh Marek – Loại bỏ kẻ thù nguy hiểm này khỏi trang trại.

Xem chi tiết »